Giusab sa pipila ka mga social media pages ug accounts ang gamit ug kahulogan sa nausong “Nasaan ang Pangulo?” (Asa ang Presidente?) taliwala sa kusog nga ulan ug mga baha sa Davao region sa unang semana sa Pebrero 2024.
(Ang “Nasaan ang Pangulo?” naga-trending sa panahon nila President Benigno Aquino III og Presidente Rodrigo Duterte sa konteksto nga patubagon ang president ug mga opisyal sa gobyerno sa panahon sa katalagman o krisis).
Ilabihan kini ka-prominente sa Facebook, diin ang usa ka pag-analisa sa CrowdTangle nagpakitang adunay mga 100 ka mga post nga naglakip sa mga keywords nga “nasaan ang pangulo” nga nakadawat og labaw 21,000 ka interaskyon gikan sa Pebrero 1 hangtud Pebrero 3, dihang nibundak ang dakung pag-ulan sa pipila ka mga bahin sa Mindanao, nga nagdala og grabeng pagbaha.
Usa sa mga post nga nakaani sa pinakadaghang interaksyon gikan sa Facebook page nga RASTV, nga adunay 64,000 ka likes ug 124,000 ka mga sumusunod.
“Daghan gipang bahaan halos entire Mindanao, pero wa gyud muy nadungog sa amoa nga “nasaan ang pangulo?” Si Noah among gipangita kay basin mabilin me sa arka!” sulti sa maong post sa RASTV niadtong Pebrero 2 nga miani og 1,300 ka reaksyon, 596 ka share, ug 105 ka komento.
Dili momenus sa duha ka laing page – Mugstoria nga may 1.7 milyones ka like ug 1.8 milyones ka sumusunod ug Kinibay nga may 525 ka like ug 562,000 ka sumusunod – ang nisubli sa maong pagsaysay. Ang post sa Mugstoria nakadawat og sobra sa 5,000 ka reaksyon, 1,300 ka share, ug 257 ka komento hangtud sa Pebrero 4.
Ang mga post daw nagkanayon nga makasugakod sa iyang kaugalingon taliwala sa katalagman, base sa pasiaw mahitungod sa pagpangita kang Noah aron dili siya mabiyaan. Dinhi, morag ang gipasabot mao si Noah sa Daang Kasabutan kinsa gimandoan sa Diyos sa paghimog usa ka arka nga maoy mosilong kaniya ug sa iyang pamilya, ingon man ang pares sa tanang mananap sa kalibutan, aron sila maluwas gikan sa usa ka dakong baha nga buhian sa Diyos sa yuta aron mawagtang ang tanang makasasala.
Ang pag-asoy mahitungod sa kalig-on mas gipalawig pa sa ubang mga post nga nikaylap sa pipila ka grupo sa Facebook nga nakabase sa Mindanao.
“Maayo pa taga Mindanao bisan gi baha wala jud nag ingon ug “Nasaan na ang Pangulo?” Pero ang uban wala ko nag ingon taga Luzon ha pero kabalo namu. Hahaha,” sulti sa usa ka post gikan sa usa ka Facebook profile nga miingong nagpuyo sa Tagum City sa Davao del Norte.
Kini nga profile nag-post sa mensahe sa dili momenus 14 ka publikong grupo sa Facebook nga adunay kinatibuk-ang miembro nga duolan 400,000. Ang tanang mensahe sa maong mga grupo sa Facebook gi-post gikan sa 8:59 ug 9:01 sa gabii sa Pebrero 3. Nakita usab nga samtang ang user adunay mga post nga personal, ang hulagway sa profile usa ka stock photo. Ang mga post sa profile sa lainlaing grupo nakadawat ug diyutay nga reaksyon, share, ug komento, apan dili posibleng masayran kung pila ka tawo ang nakakita sa post.
Ang pagsugilon dinhi lahi sa kasagarang paggamit sa trend nga “nasaan ang pangulo?” nga patubagon ang presidente ug mga opisyal sa gobyerno panahon sa katalagman. Hinuon, ang mga post nga daw pasiaw nagkahulugan nga ang Mindanao makabarug sa iyang kaugalingon ug dili na kinahanglan ang tabang gikan sa presidente panahon sa mga katalagman.
Ang mga influencers pabor kang Duterte nitampo usab sa sugilanon nga ang Mindanao makabarug sa iyang kaugalingon. Sa iyang personal page, nag-post si Sass Rogando Sassot niadtong Pebrero 4: “Kadtong mga anaa sa Manila kinahanglang modani sa mga Mindanawon nganong mas maayo gihapon alang kanila nga magsalig sa Manila.”
Si Ado Paglinawan nagkanayon sa usa ka post niadtong Pebrero 4: NASSAN [sic] NA ANG PANGULO? Usa ka semana na ang grabeng delubyo sa Mindanao, dedma gihapon? Kini ang rason nganong gusto na sa Habagatang Pilipinas nga magporma og durian republic.”
Kining mulo nga “kaya ra sa Mindanao” misunod sa panawagan ni kanhi Presidente Rodrigo Duterte nga ang Mindanao mamahimo nang independenteng nasud og mobiya na sa Pilipinas atol sa usa ka press conference niadtong Enero 30 sa Davao City.
Misulti si Duterte niini duha ka adlaw human niya gipasanginlan si Presidente Ferdinand Marcos Jr sa paggamit og droga ug ni First Lady Liza Araneta-Marcos ug House Speaker Martin Romualdez nga maoy nagpaluyo sa “people’s initiative” aron sa pag-amenda sa Batakang Balaod sa 1987.
Si Presidente Marcos nibisita sa Mindanao niadtong Pebrero 7, usa ka adlaw human sa landslide sa Barangay Masara, Maco, Davao de Oro, diin 98 ang namatay ug walo ka biktima pa ang wala pa nakita. (Ian Carl Espinosa / MindaNews)
(This alert was produced with support from an Internews initiative aiming to build the capacity of news organizations to understand and monitor disinformation and influence operations in the Philippines. PressONE.PH first published this article and granted MindaNews permission to repurpose it. MindaNews translated it to Cebuano and added four paragraphs – in italics)