(Note from MindaNews: This is the official transcript of President Rodrigo Duterte’s speech, released by the Presidential News Desk of the Presidential Communications Office)
Presidential Communications Office
Presidential News Desk
SPEECH OF
PRESIDENT RODRIGO ROA DUTERTE
DURING THE 115th LABOR DAY CELEBRATION
LABOR’S DAY ASSEMBLY
[Delivered at People’s Park, Palma Gil Street, Poblacion District, Davao City | 1 May 2017]
Salamat. Kindly sit down.
Mangayo pa lang ko’g… Mag kuan kuan diyan. Mainit masyado. Kamot sa babae. Pagkanaog, kunwari lang gud, alalay alalay. [laughter] Pag saka ako na sad gunit ha. [laughter]
Kanang naa koy…. I will read the prepared speech pero naa lang koy isulti sa taong lungsod sa Pilipinas. Naa ngari ang anomalya apil na ang gobyerno sa panghitabo sa atong kinabuhi. We have been told that we do not have the money and that we have to sacrifice and make things to happen.
Ang tinuod diri sa akong… during my term, I was reveiwing all conntracts of government. Including those given to very persons and entities. Naay mga propriedad sa gobyerno nga gipanggunitan og pipila ka pamilya ngari sa Pilipinas. Kaning mga dato, maski kinsang Presidente ilang kumpare, as they have been enjoying priviledges nga wala gyud gihatag sa katawhan nga ila man unta.
Naay mga propriedad ngari sa Pilipinas nga hangtod karon ginagunitan sa mga oligarchs nga maoy tag-iya’g negosyo, maoy tag-iya mga business empire, maoy tig guba sa atong yuta, wala silang pakialam, and they have been enjoying and abusing the FIlipino people. Kinahanglan I have to address myself to the oligarchs nga napanganlan na nako sila, I have mentioned their names in public, minura ko na kayo ng p***** i**, dahil inaabuso ninyo ang gobyerno.
Kayo, kung magsalita, when you call upon us government workers, it is as if we are beggars unya kami tanan mga corrupt nga pareho ninyo. So within the next three months, ako nang ingnon nang mga tag-iya, o mga nagkupot sa yuta sa gobyerno nga wala mo mubayad sa inyong buwis amounting to billions unya [inaudible] mo diri sa yuta sa gobyerno og gipagkitaan ninyp nga walay klaro unsa, nganong niabot sa inyo. Og dili ninyo iuli ang yuta sa gobyerno, then I will ask the Filipino people to occupy the lands [applause, people cheering] that are in your hands [applause, people cheering]. That’s Makati, Pasay. Mangita na mo’g gwapong pwesto dira [people cheering].
Yes because I said akong tangtangan, mangita na mo’g pwesto, pagbutang na mo sa inyong mga balay because it is yours. It cannot be there at all times. So start thinking and talking to the authorities, maybe the BIR or the owner of of the property, the Philippine.. Philippine National…. pangalan nung trade, Bebot? Tung ilang mga yuta nga naa sa mga dato og gihatag lang gikan kang Cory, gihatag kay… ang ilang newspaper nga nipabor kay Cory kontra ni Marcos, puro nihatag lang sa yuta, si Marcos ngadto naka bana, naka asawa og tag-iya’g newspaper, unya karon nag gunit sa yuta nga walay bayad bayad.
They’re assessed by the BIR 1.5 billion pag abot atong Enares, o Henares, gihatag lang og 8 million 5 something. Nalimtan na ang kaso, nag pasa pasa na lang sa Supreme Court and until now, napurnada na ang Pilipinas. Daghan na. So kamong nag gunit sa yuta sa yuta, buhii na, kung dili, I will ask the FIlipino people to get it from you and occupy your own land kay inyo man na. Mao nay akong buot pasabot [applause] medyo kamo mga dato nga abusado.
Sumobra na kayo sa totoo lang. Kaya you have enriched your families for generations tapos at the expense of the Filipino. That is has to to stop. Dili ko Presidente ninyo. Wala ko mudawat og inyong kwarta. Gipadaog ko sa Pilipinong nangandoy nga makatabang ko sa tawo. Buhaton ko na. Muingon gani ko nga magdemonstraion ta tanan, apil mo kay ang akong pag-awayan nga dili ako. Pero gusto mo makigbahin nako’g yuta, magdala mo’g taro [laughter] kay [inaudible] mo sa katarong yuta. Ang ako is Binugao, habilin ko man na gikan sa akong amahan og inahan, naa koy pipila dira. If you want that, I’ll give you. Pero usa ka taro, duha ka pang gana, well ihatag nako ninyo. Pero gusto ninyo nga banggaon ko ni sila tanan.
Pwede nila ko ipapatay, pwede pud ko nila pugson siguro pagpahawa. Pero ako, andam ko sa tanan. Gipusta nako akong kinabuhi, akong honor, basta pagkapresidente nako. You have to be have because you have been there for the longest time. Pero basahon nako… Ako giingnan nako sila, hindi ako marunong magbasa ng Tagalog, wala ako sa politics eh.
Maybe because di gyud ko niadtong una nga naay Tagalog. Gingnan gyud nako akong maestra nganong pugson ma’g Taglog nga Bisaya man ko [laughter]. Pandiwa, pandiriwa [laughter]. Eh kayo anong naaalala niyo diyan? [laughter] ‘tong gobyerno na ‘to… Basya yung walang pulos, t*** i**. [laughter] Imong patyon lang ang bata dira. Tapos naay a equal sign, equal ana, padrawing drawing, unya ang arthmetic, gidungan sa alphabet. mao nang a plus b plus c equals a squared to… Unsa man na, mukutaw ang utok [inaudible] y*** [laughter, people cheering]. Bitaw, ingan nako nang Department of Education nga tangtanga na.
Geography, [inaudible] kinahanglan og directions eh. Angle, kanang 90 degrees, kinahanglan na. Para gusto na. Physics, because it is a day-to-day application. Kanang mga Calculus, Algebra, c minus 5 equals a plus b equal. Unsa may nahibaw-an nimo? Edi wala [inaudible]. Naa moy nahibaw-an sa Algebra?
Ang akong ipatudlo, Business Math. Kana. [applause] Interest, pila’y bayran, [inaudible] economiya. Arong kamo ang magkwenta, mao ning kalibutan ngadtong GDP, and kana economics o Gross National Product, income from asa, o domestic product, income anang [inaudible] sa Pilipinas. Mao nang dapat natong tun-an. Pero kanang mga calculus, ambot aning Tagalog. Maayo na man ta mag-Tagalog. Pero ngano man? Naa man gyu’y Tagalog nga dili maayong Tagalog kay dili ko kamao magbasa ana. Naa koy deficiency sa kuan, aside sa pag kuan sa relo.
Naay pareho anang Tom Cruise. Tom Cruise, dili kabalo magbasa kay ang sige og ana. Pero tinuod na, mao nang sakit ni Toms Cruise. Pero babae ang wala, master sa buang. [laughter]
Today I personally celebrate with you our dear Filipino workers… paminaw mo ani ha kay wala ni’y bola diri… the 115th International Labor Day. This year’s Matatag na Kabuhayan at Trabaho Tungo Sa Progresong Pagbabago. After reflexive governance we are harnessing the power of both labr and enterprise towards national development.
Ang atong ekonomiya, medyo gwapo na. Pagkahuman nako’g adto’g China, makig-istorya ko niadto, wala lay mupalit sa atong banana, kung unsa unsa na lang, until nihangyo ko didto na what’s wrong with the bananas, what’s wrong with our importations. Maayo ilang tubag, dili sa quality but they’re talking about due politics. [inaudible] they have decided not to…. I did not come here to ask for anything. Wala akong…. I… I… Wala akong hinihingi. Ang gusto ko lang malaman kung bakit yung mga producto namin ay nahihirapan. So ang bananas: down, wala nay mupalit og pineapple.
Pinalisdan ta. Mao tong niingon ko sa China, nganong apilon man ta sa inyong kalagot? Maybe sa America. Wala man mi labot sa America. Dili… America is also our friend. Pero ingana nako? So I went to shake your hand, I am not asking for anything, tell us about what’s wrong with our export so that we can correct it accordingly para makabuga na and sabihin niyo ang rason. Ang rason is ang due politics. Sabihin kong wala akong… I will let chart my own independent foreign policy. Mao to.
Damayon lang ni. Ang lisod, ilan bang bilyon yan? Ngayon, as of now? Ah oo, karon ang atong saging, kuwang pa. Naimport na nila so we are at.. in parity now of our previous years. Ang pineapple ang naay ano gamay, averasion kay wala na man sila nananom kay wala na may muimport. Karon nisugot na ang China, kusog na pud ang demand. Wala na pud ta sa place, nahabol na tayo ngayon sa pagtanom.
So China is [inaudible] frigid. Naa na sa North Pole eh. Ang ilang mga arabulance, ni-a ra jud na sa ubos. Five million people, kinahanglan man gyud na mukaon, and they do not have that enough plant to plant or food for everybody. So kinahanglan na sila sa atong mga exports. Okay na ta unya ang kwarta [inaudible] 100 million.. Hindi, yung takbo ng pera. Giingnan pa mi na “Sige na asa na inyong project? Ni-a na ang kwarta?” Eh ayaw mo pa niyan? [inaudible] na hindi naman talaga kalaban? So ang China promised 2 bridges, ilang buhaton sa Manila libre.
Unya nakadungog na pud ko ganina [applause] libre kay nagsaka ko sa ilang warship nakaparking. Pagkagwapo. Murag… [inaudible] ang China lang. Ang ilang warships naa tanang armaments pero sa sulod murag hotel. Giingnan nako nga naa ba moy kwarto diri? Og kanang naa, niingon ko nga pwede ko musakay duha ka adlaw, short time lang gud. Short time. [laughter] Suroy suroy ba overnight, ingon sila pwede. Gwapo kaayo. So gwapo ang relasyon nato.
So dili kaayo ko makaingon nga nagkalisod lisod kay ang unemployment rate, ang walay trabaho, niubos siya. Daghan na man gud kwarta ang nisulod. Our workers here and abroad are the most hardworking and resilient people – increasing the [inaudible] work-related challenges, in only to provide their families with pleasant standard of living.
Didto ko sa Middle East, wala man kaayoy problema. Sa Saudi Arabia, most populated country with Filipinos, okay man. Ang Bahrain og Qatar, wala gyuy problema, They treat us as if we are brothers and sisters to them. So wala koy nakit-an nga drive… makasuroy sila and they can… just like kana lang gud nga butang sa rehiyon, [inaudible] ayaw ana kay we’re not looking for trouble [inaudible] pero mutuo ka anang ang Bahrain murag dili na kaayo strikto kay didto sa bahrain, makaorder ka’g imong even pork, mga ana sa hotel.
Murag niconceive sila, unya dili na kaayo strikto sa swimming pool, naniudto mi nagtan-aw ko [inaudible] siguro mga baynte kabuok nagbikini [laughter]. Hapit pa ko mabukog sa isda kay [laughter] [inaudible] Nganong namatay man si Duterte? Natuk-an. Ngano man? Sige’g tan-aw og nakabikini nga mga babae ngadto sa swimming pool.
Under the said administration, the Department of Labor and Employment shall be able and ready to ensure that every Filipino worker attains full, decent, and productive employment to the promotion of the [inaudible] employment opportunities, development of human resources, maintenance of industrialties [inaudible], protection of workers, and the protection of their welfare.
Kani ha, paminawa ninyo ni. Mao ning gisabutan namo samtang nagahuwat mo. Dugay ba mo nagahuwat? [audience said yes] Sabaan kaayo mong mga leaders leaders. [inaudible] Paminaw sa mo sa usa’t usa. Pero wala sila kahibaw nga naunhan nako sila. Ani ni: Give us time. Tung kampanya niingon ko nga kanang contractualization, ako nang tirahon. Pero dili na madali kay ang mga negosyo nga seasonal o dili, ang ilang negosyo, seasonal o kanang mag export sila, kinahanglan ana og volunteer ngadto.
You have to make actions. They’re still in the process of doing it. But I said. and I say now: I stand firm in my convictions to end endo. The labor code guarantees all workers on the rights to security of tenure. This has to be strictly enforced. Panahon lang. To this end, I will issue an executive order directing the strict implementation of existing provisions of laws against endo and labor only contracting. [applause]
We will hire more labor inspectors. Mao nang bandido, ang number one deado. Alam niyo minsan they are …. to task and clearly pila gud ang negosyante og businesses ngari sa Pilipinas. It’s about 1 million. Mali kaya yung figure, 1,2. Iuwi yan ng information. Pila ray trabahante sa Department of Labor. They cannot be inspecting around 1,000 establishments a day. So mao ni akong proposal, I further order to Department of Labor and Employment to deputize trade unions and to stop conduct inspections of all establishments in the spirit of tri-partism [applause]. Kamo lang mismo.
Mga labor union, you can invade, isumbong sa ilaha. Ang ako lang giingon sa mga representatives, when you make the report, tell me the truth. Ayaw ko og babaki kasi baka I will adopt your reports then mapahiya ako, then there’s something wrong with your relations.
Ang ako lang gi ingon sa inyong mga representatives, when you make the report, tell me the truth. Ayaw ko ug bakaki. Kasi baka I will adapt your reports, then mapahiya ako, then there’s something wrong in our relationship. Para pag mag salita ako, iyon na ‘yun. O ito na ‘yun ang report ninyo.
I also ask the labor organizations to submit it to the nominees to the different bodies in government for processing in accordance with the… kapuya ani uy. [Laughter]. Sige rag balik-balik. Ang bulahan ngari, Bello ra.
One of the most important things really is katong noting the ratification process undertaken as well as the concurrence received by the concerned government agencies. Kani importante ni. I am pleased to announce that I have decided to ratify, gi pirmahan na nako, an ILO Convention 151. I will do the same for the senate for its concurrence. May this serve as a symbol of government’s commitment to continuously uphold the aspiration of a corrupt-free civil service.
Naa koy… let’s talk about corruption. Matagal na ninyo akong mayor sa davao. Kaluoy sa diyos, daghan kog sala. Marami akong kasalanan. Plenty. Faults aplenty but kanang corruption nag likay gyud ko ana kay kahibaw gud kong fiscal gud ko diri. Once upon a time, wala pa nang Ombudsman during Marcos’ time, I was one of the two only special prosecutors sa tanod bayan na ‘to. Ngayon Ombudsman ngayon.
So ako’y tig prosecute niadto sa mga corrupt. Mao nang ako naglikay gyud ko ana maskin gamay lang. Mao giingnan nako pagka president nako. Niingon man gud sila na naa koy 211 billion. Wala may maminaw nako kay election, basura man gyud to tanan sa Inquirer ug sa ABS-CBN. Ako silang giingnan, look for it anywhere. You can go to the banks, or amla sa Central Bank.
Ug naa koy kalahati lang maski ana, tutal kamo naa man mo sa power, you can discover it if you really want, if there is money. I will withdraw my candidacy as president. Karong presidente nako, usbon nako. Trillanes binugok ba. Tuo mo aning Trillanes. English-enlgish wa ma’y nahibaw-an. Unsa mana nga baw-an ana magpalarga rag barko. Di pa gani siguro ka mao ang tonto.
Kayo, kayo. Ako na ang presidente, ako na ang nag-uutos. Buksan ninyo lahat at kung meron kayong makita, maski kalahati lang ana intawon, I will step down as president. Ako silang giingnan ug naay– Kahibaw mog si Inday, si Pulong, ug Baste ma involve ug corruption o transaction, then I will also resign the following day. Gamay ra akong gihatag sakong kaugalingon magkamali. But I am very exacting sa corruption. Mao nang naa koy daghang cabinet member ana ga sayo.Na kalitan lang na silang tanan didto kay gi ingnan ko, “You’re fired.” Son of a bitch you’re fired. You’re lying.
Mupalit ka ug truck nga 18 million ang usa? 18 billion usa ka truck lang bombero. Sunugon nimo tibuok Davao ana para magamit nimo. 18 billion. Unya naa na’y na deliver, ni para sa ilang, iya mismong, iya mismong legal office mao’y nagsulti, “Ayaw. Undanga una.” Ang yawa niadto pagyud, ni pirma. Siyay una-una mag sigeg gawas sa nasod.
Abi man to nakog—pag adto nako ngadto, Mayor dagan because we are looking for somebody who is really not corrupt… ana-ana, kanang pagdala nimo sa Davao. Basig ano… So, finally, I was able to convince myself to run.
Unang-una, ang nakit-an nako, putang ina mag siren. Nakita ba ninyo ako sa Davao nag siren? Kana rag naay pagbuto sa airport, pag sunog. Nakita ba ninyo ako dumaan jan, nag siren-siren? Pinagbawalan ko na nga ang cabinet members to use the number six plate number. Mao nay plate number. 8-congressman. 7-senator. Wala akong, wala akong pakealam jan sa ibang departamento, yung sa akin lang. I told them ‘wag kayo gumamit ng 6. I do not like it.
Tapos ako mismo dili ko naga siren. Naa la’y haggard na mag una, patabi lang kayo kay muagi si Digong kay naay–pero I usually decline invitations because I do not want to create traffic jams, congestions. Kay muagi ko nga naay pulis, parahon nila nang mga kadto. Para linya, para kung mag traffic light ug stop, stop ta. Walay siren-siren. Muagi lang gud ta, muhangyo lang ta na padaplin. Ana.
Kani, meeting rag kausa, pagawas ug siren. Nabaguan ning yawa ni. [Laughter]. Wa man gani ko mag siren sukad sa Davao in my history of 22 years. Wala ko kahinumdom nga nag adto kog opisina ga… Tanang ga siren-siren gipahawa nako. Tanan. Mga abogado diha nako sa City Hall nga ga gamit-gamit ug siren, out. Hambogero ka. Mga mabaguan.
Mao ako di ko gustog—basta gusto ko tinarung lang. And that goes for everybody. Naa koy amigo who has been with me since 1988. Ang iyang tubag lang gipangutana siya sa mga directors, kung unsay inyong gisabutan sa akong aid, mao na to. Ana ko si Bong tawga. He should resign within two days.
Ayaw ko yang mayabang na– So kaning ako–but you can really… Daghan na basahun. Ila-ilahon ko tong si kuan. Aha na man to? [Laughter] Tutal nag huwat man ko ganina, tama na ni. Basta ako I can guarantee na of all things equal, all things equal, pro-tao gyud ko. Pro-labor ko.
Mao nay akong ikasulti ninyo. Kanang mga dato, mga abusado who took advantage of their ties, influence, family relations, you have to give up the property. Return it to the Filipino people kay nagkinahanglan ko ug kwarta para mabuhat nako– Mga kadamay hain man? Wa na kay nangilog man ug dili ila. [Laughter].
Okay man yan. Do not–Wala akong sama ng loob sa inyo ha. I know how is it to be– Giingnan tamo, diha sa likod anang Ateneo de Davao, diha mi ga tindog sakong amahan pag abot namo 1949. Pagatpatan pa na ang, kumpay pa, kanang pagkaon sa kabayo. Katilaw pud mi ug demolition.
So iyang mga ano ninyo na nangilog mo ug kuan—mao ako nalang tong giingnan ang mga military ayaw nalang ninyo… Buhatan ta nalang mo ug lain. Ayaw nalang mog away kay kamo may mga armas mo. Siyempre masuko ka imong—Pilipino ra pud na. Pobre ra pud na pareha nato. Kung mayaman ‘yan, hindi yan magsabi kung– Maghintay nalang kayo. Buhatan ta mo ug inyong bag-o. Mga kadamay, ayawg iloga ha, kay giilog na to ninyo tong ilang balay. Tama na to. Buhatan ta pud mo ug inyo.
Mao lagi na. We collect taxes unya kwaon nato ang mga yuta nga naa nila. Then we will sell it, then I can fund the housing projects para sa mga Pilipino. But I can assure you that during your time, my time, your time with me, naa gyud koy mabuhat para kaninyo kay ako intawon niagi pud ug ka pobrehon. Pobre ra man gihapon ko ron. Hain man ang mga babae? [Laughter].
Sige lang, magkita-kita lang ta. Next labor day napud ta mag chismis. Mayo uno. But I salute the Filipino worker for their sacrifice, labi na gyud tong… [Applause]. Kahibaw mo ug nganong init ko, hibaw mo nganong init ko anang droga nga mupatay gyud ko? Alam mo bakit? Di nalang ta diri. Kanang naa sa gawas. I would not mention the particular country. Pero it’s happening everywhere.
Kanang mga Pilipino nga tua sa gawas, pag hawa ana sa balay pag larga, the family becomes dysfunctional. Wa nay inahan eh, ug dili ang amahan. Dili na normal ang balay ug walay papa o mama. And what is really very, very painful is ug kanang mama ug papa ma-assign ug usa ka lugar ang usa ka asawa usa pud ka, unya lagyo.
And you have heard stories. Unsa may inyong nadunggan? Nga ilang tulog–It’s a uniform statement. Tag tulo to upat ka oras. Ilang pagkaon ang salin, ang basura. Unya apil pa diha ang pang abuso, rape. Unya ila lang nang gina ugom. Palit lang silag pills. Wa man sila’y mahimo.
Mao na akong gikasakitan. Niay mga Pilipino mag tiayon. Wa na’y tatay ang mga bata, wa nay nanay, dysfunctional na. Unya gagmay pa, ibilin lang sa lola ug lolo sa igsuon. Siya mutrabaho ngadto sa gawas, enduring abuses, ang kamingaw. Ila nang isikmura just to earn a few dollars to send the money dito sa Pilipinas to fund the schooling of their children.
And yet pag abot sa panahon, abi nila ang ilang anak ga iskwela, na lulong sa droga. Ang ubang mga anak mga babae mag wala, mabuntisan kay… It’s a dysfunctional family. Adto sila lima ka tuig, unom, di gani maka uli. Pag abot ngari only to realize na nothing happened sa ilang sakripisyo.
Unya kamong mga durugista, if you are in it really, in two months’ time mag luto ka ug shabu, milyonaryo ka. So tanaw nako, unsang klaseng hustisya imong gibuhat sa isa ka tao? Kaya mainit talaga ako jan sa droga. Makasala na kag makasala. Mangilog kag asawa… wala ako ha, buwag to. [Laughter].
Makasala man mo ana, ayaw na kay ako init gyud kaayo ko because we will be producing the next generation na katok na. Kahibaw kag unsay lisod diha? Kay kanang nagagamit sa droga, ug bangag gyud na, ug usahay muingon nga gi tadtad niya iyang mama ug papa kay iyang guardian angel nag ingon nga demonyo daw sila. Buang na eh.
Normal na mabuang tungod sa droga. Tinuyo. Karon, pag abot ana sa korte, mupatay man na ug lima pa kabuok. Muingon dayon ang abugado, Judge, can we have a preliminary determination of the mental faculties of the… is he ready really to muadtog trial? Unya ang doctor mutug -an na sa tinuod. He’s out of his mind, actually he’s insane. Kinsa may manubag ana ron?
Ug dili maayo siya, mangawat siya, robbery with rape, or robbery with homicide patyon. Pag abot sa panahon madakpan siya, buang siya. Mao gihapon. Pagkahitabo buang, wala. Karon buang na siya, can he stand trial? Muingon man ang doctor, di na buang uy, kita ka ana, sigeg yawyaw. Wala, muadto mi sa America, mag suroy suroy mi.
Kinsay manubag? Way manubag ana. Ngano man? Di ka man ka prosecute ug taong buang. Kinsay manubag ana rong mga nangamatay? Before ko na president, the 7 thousand namatay drug-related. Niingon ang Human Rights, pila, dyis mil? Taka rag ihap. Diri sa dabaw makaingon ka sigurog saysentos naa. Patay jud sa engkwentro ba sa pulis. Wa tay–Jan ako galit. Mainit talaga ako jan sa droga. Sus ayaw gyud intawon ug sulod diha.
If you consider me your friend working for you. Ako mutrabaho gud ko, himatay gud kog suroy-suroy. You know I’m old and I cannot really stand travel. Pag abot ana, luya gyud ko, higda ko. Mao kadtong pagkahuman sa summit, pagkahuman sa panihapon, sakay kog eroplano, abot ko ngari alas tres sa kadlawon para makapahuway lang. Kay payat na kayo ko. Pero kung hungitan ko aning ma’am, mutambok ko anig samot. Di raba mutagad ang buang kaistorya. [Laughter]. Pa buang-buang dayon. Hoy, gaging. So mao nalang na ha. Kapuyan kog basa. Mao ra man gihapon, balik-balik.
Ang importante maka delidver ko. Kinahanglan kog kwarta to build houses. I will collect taxes. Naa man si Nic Faeldon. Nic, can you stand up? Aw wa man si Nic diri. Diba nakita mo doon? Ah si Abude pala yon. Ang atong collection sa taxes ni sobra na ba. Ni kuan na, ni exceed na siya sa atong gipa abot. So ang atong si Billy Dulay, kauban ko na sa dormitoryo, Ilocano na, kugihan pud na. So gwapo ang atong kinabuhi ron. Daghang negosyo musulod. Ang China musulod gyud. Huwat-huwat lang mo kung naay gamay.
Mga disyembre mausab na ang hitsura sa… Akong gikuyawan lang kaning Abu Sayyaf ug… wala na man unta tay problema. I’m talking to the communists. Si Bebot ug si Jess, they’re going back. We’re talking. Naay gamay problema but karon lang na sila nakig storya gyud saako. So in the fullness of God’s time, we might really be able to get the peace. So MI, ga istorya ta. MN, si Nur, he’s taking his time but he wants to talk to me.
Wa man unta tay problema except for the terrorism. Kanang Maute and ISIS. So that’s a problem. Maayo untag di sila musugod diri. Maluoy unta sila sa ato kay wa man tay labot ana ilang gera gera dira. And we’ll really be able to improve the lives of Filipinos. Di lang ko mag dugay kay gi gutom na pud ko. Gutom na talaga ako. Paniudto nako sayo, alas dyis eh. Imbitahon ko nalang nig panihapon. Unya, magkita ta unya, mao na na. Mu bow nalang ko nimo.
—END—
