Ang mga CAFGU mao ang mga full-time frontline soldiers. Luyo sa Akta sa Kongresso namugna kining mga boluntaryo sa mga lumulupyo. Ang mga CAFGU adunay allowance nga kapin kon kulang mokabat sa dos mil pesos. Kining maong allowance ang ilang gisaligan sa pagbuhi sa ilang mga pamilya.
January 16, 2007 sa sayo sa kabuntagon luyo sa kabese sa pagprepara padulong sa akong trabaho nadungog nako sa usa ka komentarista sa TV nga kalooy daw sa mga CAFGU tungod kay tinuig gyud una nila madawat ang ilang allowance.
Hala kung tinuig nila madawat ang allowance unsa na man ang dagway niini pag-abot sa panahon nga ila nang pagadawaton kini. Ang dos mil dili gani kini makasarang sa pagbuhi sa ilang pamilya tapos dugaydugayon pa gyud.
Sa dihang nadungog nako nagapanghitabo sa allowance sa CAFGU nanumbalik usab sa akong panumduman ang usa ka kahimtang didto sa Kilometro 60 sa San Luis, Agusan del Sur. Matud pa sa usa ka lumulupyo samtang iya kining gisaysay kanako niadtong miaging tuig, tuig 1999 adunay makalolooy nga panghitabo sa duha ka Army nga adunay gidala nga 30 ka mga CAFGU.
Matud pa ang usa ka Army adunay dugong Muslim ug ang usa usa ka prinsipyadong Kristyano. Usa ka tuig usab nga ilang giagwanta ang sitwasyon nga ang ilang gidumala nga mga CAFGU wala makadawat sa allowance.
Luyo sa wala nila pagkadawat sa allowance ang mga asawa ug mga anak sa 30 ka CAFGU moadto sa Kampo diin anaa ang duha ka Army. Motiyabaw pag-ayo ang mga bata ug makita sa makalunos nila nga kahimtang ang kagutom. Ang mga asawa sa mga CAFGU lig-on usab nga misunggal sa duha ka Army nga intawon mahatag na unta ang allowance sa ilang mga bana.
Sa dihang dili na gyud mapugngan ang kalooy sa duha ka Army, ilang gibaligya ang usa ka M16 ug matud pa sa nagsaysay ila kining gipalit og bugas ug giapod-apod sa mga pamilya sa CAFGU.
Apan ang ilang bulawanon nga gibuhat dili kini bulawanon sa mga ana sa posisyon tungod kay imbis dayegon sila gikasuhan man hinuon sila. Nag-atubang sa dakong kaso ang duha ka mga Army luyo sa usa ka bayanehong binuhatan.
Tungod sa ilang kahimtang ang duha ka Army wala maka-agwanta. Gidala nila ang pipila sa ilang mga armas ug matud pa niipon sila ngadto sa mga NPA.
Ang pangutana wala ba mituon ang mga anaa sa posisyon sa nahitabo sa Agusan del Sur? Wala ba nila makuha ang mga pagtulun-an sa maong panghitabo? O pasagdan na ba lang gyud ang mga CAFGU nga pabiling mag-ilaid sa kalisod luyo sa pagpaharuhay sa uban nga anaa sa posisyon.
Ang kahimtang sa mga CAFGU sa tibuok nasud usa lamang ka hulagway sa dunot nga kahimtang nga nagadagan karon. Sa kagamay ug kakulang sa allowance nga ginadawat sa mga CAFGU unta dili kini madugay-dugay nga i-release ngadto kanila. Unta dili na kini painterisan ngadto sa bangko ug pahimuslan lamang sa pipila.
(Ang MindaViews ang seksyon sa opinyon sa MindaNews. Si Jelieta E. Mariveles-Ruca bag-o lang migradwar sa iyang PhD sa University of Southeastern Philippines. Aktibo siya sa Gabriela ug sa Alliance for Concerned Teachers.)
